کدام سرمایه گذاری بیشترین بازده را در سال ۹۸ خواهد داشت؟

مصاحبه با محمدنوربخش مدیر سرمایه گذاری شرکت مهر اقتصاد مبین

نظری که میتوان در مورد بازارهای جهانی در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ داد این است که بازار با ابهام مواجه هست به طوریکه پیش بینی میشود که حتی اگر جنگ تجاری چین با امریکا هم پایان پذیرد امریکا با اروپا هم وارد جنگ تجاری خواهد شد که باز هم فضای ابهام را تشدید خواهد کرد. برای مثال قبلا گزارشات موسسات معتبر مالی مانند گلدمن ساکس برای نرخ مس عدد ۷ هزار دلار را پیش بینی کرده بودند که الان این عدد را به ۶۵۰۰ دلار کاهش داده اند. بنابراین بهترین وضعیت برای بازارهای جهانی این است که در قیمتهای فعلی ثابت باشند و ما انتظار جهش قیمتی از کامودیتی ها در سال بعد نخواهیم داشت.

در مورد رکود جهانی هم باید توجه کرد که نشانه های کمی از رکود در اقتصاد چین مشاهده میشود .همچنین نشانه هایی از رکود در اقتصاد اتحادیه اروپا دیده میشود که به صورت کاهش تعداد فروش شرکتهای خودرویی مشاهده میشود ولی به احتمال قوی مانند سال ۲۰۰۷ با بحران مواجه نخواهیم بود. در کل ابهام بارزترین ویژگی بازارهای مالی در سال های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ میباشد.

نظر اکثر تحلیلگران این است که تحریم باعث مشکلات اقتصادی کشور شده است ولی به نظر بنده اقتصاد کلان کشور فارغ از بحث تحریم ها دارای مشکلات ساختاری به خصوص از ابتدای دهه ۸۰ هستیم. شما در نظر بگیرید که از از سال ۸۰ تا ۸۹ حجم نقدینگی کشور سالانه ۲۵ درصد رشد داشته است و میانگین تورم ۱۳ درصد بوده است ولی مشاهده میشود که نرخ ارز سالی ۳ درصد رشد داشته است یعنی با توجه دلارهای نفتی واردات شدیدی انجام شده است و تورم سرکوب شده است به طوریکه ما شاهد تغییر رفتار زندگی مردم هم میشویم که خرید خودوروهای لوکس و افزایش سفرهای خارجی از ویژگی های این دوران است ولی از ابتدای سال ۹۰ با شروع تحریم ها که باعث کاهش مقدار فروش نفت شد و همچنین کاهش قیمت نفت یک شوک جدی به اقتصاد کشورمان وارد میشود و شاهد ۳ برابر شدن نرخ ارز میشویم. همچنین با توجه به بزرگ شدن حجم دولت شاهد افزایش شدید هزینه های دولت هستیم ولی درامد دولت در طی ۳ سال اخیر ثابت بوده است. و مشاهده میشود از سال ۹۰ به بعد رفاه مردم به شدت کاسته شده است.

با توجه به مقدار فروش پیش بینی شده نفت در بودجه سال ۹۸ که ۱٫۵ میلیون بشکه با قیمت ۵۴ دلار در نظر گرفته شده است که البته مقدار فروش نفت خوش بینانه درنظر گرفته شده است و احتمالا به سختی بتوان به این مقدار رسید دولت مجبور است نرخ متغیرهای اسمی را افزایش دهد که شامل نرخ دلار و همچنین نرخ بنزین و سایر انرژی میباشد که البته باعث تورم هم خواهد شد ولی برای تراز شدن بودجه دولت مجبور به این کار است. البته باید اشاره کرد که دولت سرمایه اجتماعی کافی برای افزایش نرخ انرژی را ندارد.)  هر چند با توجه به شرایط حمل و نقل عمومی در کشور افزایش نرخ بنزین منجر به کاهش شدید مصرف نخواهد شد) البته ممکن است یک توافق با خارج انجام شودکه منجر به افزایش دلارهای نفتی در کشور شود یا انتظارات مردم نسبت به آینده مثبت شود که بر طبق مشاهدات کمی بعید است. در کل احتمالا نرخ دلار در سال بعد حدود ۱۵ هزار تومان و تورم هم حداقل ۳۰ درصد میباشد. ریال ایران مانند سهمی است که در چند سال سود غیر عملیاتی شناسایی کرده است که باید این روند قطع شود. در مورد نرخ ارز باید به این نکته هم اشاره کنیم اگر خروج سرمایه از کشور نداشته باشیم  و سرمایه گذاری روی دلار از سوی مردم انجام نشود باعث کاهش تقاضا میشود.

ولی در کل مهم ترین راهکار برون رفت از شرایط فعلی اقتصاد تغییر دید مسئولان به اقتصاد است و اینکه باید این موضوع رو درک کنند که منابع کشور محدود است و نباید قول و وعده های نامحدود به مردم داد. و اینکه مردم و مسئولین باید به یک نظر مشترک در اقتصاد برسند.

در مورد بانک ها ابتدا باید اشاره کنیم که با توجه به شرایط اقتصادی کشور از سال ۵۱ تا امروز و بیماری هلندی در اقتصاد کشور که باعث سرکوب تولید و گسترش واردات شده است کسانی که سرمایه قابل قبولی داشته اند ( مانند بانک ها) برای مقابله با این کار اقدام به سرمایه گذاری در بخش مسکن کرده اند و به همین دلیل مسکن و مستغلات از جذاب ترین بخش های سرمایه گذاری در کشور در سال های اخیر بوده اند. این روند تا سال ۹۲ ادامه داشت ولی از سال ۹۲ تا ۹۶ به دلیل رکود شدید در بخش مسکن و همچنین سود سپرده های بالایی که سپرده گذاران  پرداخت کردند دچار مشکل شدیدی شدند و تا مرز بحران هم پیش رفتند ولی با توجه به تورم شدید و همچین افزایش نرخ دلار در سال جاری بانک ها از این محل بیشترین نفع را بردند و تا حدودی مشکلات خود را کاهش دادند.

در مورد افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی هم باید اشاره کنم که اتفاقا این کار به شدت بنیادی و منطقی میباشد و باعث قوی تر شدن ترازنامه بانک ها میشود. صاحبان سهام بانک ها هم صاحب ترازنامه و هم سودوزیان شرکت هستند افزایش سرمایه از محل تجدید سودی است که از ترازنامه به سهامدار میرسد و این سود حاصل از تورم و افزایش قیمت دارایی های بانک است. در نتیجه افزایش قیمت سهم بانک ها در چند ماه اخیر درست و منطقی است.

ولی باید اشاره کنیم مهم ترین مشکلات فعلی بانک ها وجود املاک تجاری زیادی است که احتمالا جریان نقدینگی مناسبی را به بانک ها نمیرساند.

با توجه به شرایط صعودی نرخ دلار در سال آینده که اشاره شد و همچنین فضای ابهامی که در بازارهای جهانی وجود دارد و انتظار جهش در قیمت های جهانی نخواهیم داشت به نظر بنده طلا بیشترین رشد قیمت در سال اینده را خواهد داشت. زیرا هم از طرف دلار و هم اونس جهانی حمایت میشود.

در مورد مسکن هم باید اشاره کنم که ما تقاضای یک میلیون واحدی در سال را داریم ولی عرضه حدود ۴۰۰ هزار واحد است و همچنین به دلیل افزایش بهای تمام شده ساخت مسکن به زودی کشور با بحران مسکن مواجه خواهد شد در نتیجه قیمت مسکن کاهشی نخواهد بود و احتمالا با افزایش قیمت هم مواجه خواهیم بود.

در مورد بازار سرمایه هم باید توجه کرد که با توجه به افزایش ریسک سیستماتیک و همچنین افزایش صرف ریسک نسبت P/E   در بازار کاهش یافته است که باعث میشود که به اندازه ای ک نرخ دلار رشد دارد بازار سرمایه ما رشد نکند ( اگرچه میدانیم بازار سرمایه ما به شدت وابسته به نرخ دلار است ) مگر اینکه افزایش شدید نرخ های جهانی رو داشته باشیم که بعید به نظر میرسد. بنابراین شاخص بورس رشدی به اندازه طلا نخواهد داشت

صنعت پالایشی :  این صنعت کمترین آسیب را از تحریم میبرد و همچنین با نرخ دلار نیمایی فروش دارند این صنعت ریسک کمی دارد و برای سرمایه گذاران حقوقی پیشنهاد میشود. همچنین نرخ نفت هم احتمالا کاهشی نباشد که برای این صنعت مثبت ارزیابی میشود.

پتروشیمی :  در این صنعت گروه متانولی با توجه به قیمتهای فعلی جذابیت چندانی ندارد و برای خرید پیشنهاد نمیشود گروه اوره ای وضعیت بهتری از متانول ساز ها دارند و با توجه به ازاد شدن احتمالی نرخ اوره کشاورزی از ابتدای سال ۹۸ بهتر میشوند ولی در کل صنعت پتروشیمی اگرچه نوسانات دلار را برای سرمایه گذار پوشش میدهد ولی در حال حاضر جذابیت کافی ندارد.

فلزات اساسی : این گروه و همچنین گروه معدنی با توجه به حجم صادرات و اینکه نرخ داخلی هم متاثر از نرخ صادراتی میباشد و با توجه دلاری بودن گروه خوبی برای سرمایه گذاری میباشند. ضمن اینکه از بابت نرخ های جهانی هم وضعیت بهتری به نسبت صنعت پتروشیمی برخوردار هستند.

صنعت خودرو : این صنعت تقریبا ورشکسته میباشد و تمام متغیرهای بنیادی نشان میدهد که این صنعت به هیچ وجه توانایی سوداوری را ندارد. همچنین باید اشاره کرد عواملی مانند افزایش نرخ ارز به شدت روی مقدار تولید اثر منفی خواهد گذاشت و همچینن دولت روی نرخ گذاری خودرو به شدت حساس میباشد و کاهش قدرت خرید مردم که همه این عوامل باعث میشود به هیچ وجه روی صنعت خودرو  سرمایه گذاری نکنیم. ( البته باید اشاره کرد صنعت خودرو در دهه ۸۰ به واسطه ثبات نرخ ارز و همچنین افزایش تیراژ تولید یکی از صنایع برتر بود که این امر از سال ۹۰ تا امروز برعکس شده است) هرچند در نمادهایی مانند خودرو و خمهر میتوان امید به افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها داشت.

اگر پیش بینی ما در مورد وضعیت اقتصاد همان گونه که در بالا ذکر کردیم پیش رود و تحریم ها جدی تر شود احتمالا اقتصاد به سمت امنیتی شدن پیش رود و دولت به شدت روی افزایش نرخ محصولات غذایی و شوینده حساس میشود و به راحتی به این صنایع اجازه افزایش نرخ را نمیدهد زیرا مایحتاج مردم محسوب میشود و به همین دلیل ما این صنایع را در اولویت های آخر خود برای سرمایه گذاری قرار میدهیم.

این دو سهم هم اگرچه سهم بزرگی از بازار ارتباطات را برعهده دارند ولی وضعیت خوبی ندارند و مانند گذشته نیستند. همراه به دلیل سرمایه گذاری سنگین روی طرح های ۳G  و ۴G   و به بهره برداری رسیدن اینها دارای هزینه استهلاک بالایی میباشند که باعث کاهش سود شرکت شده است که این کاهش سود در ۳ ماهه سوم سال جاری هم مشاهده شد. در کل نظر ما این است که این صنایع به اندازه تورم هم در سال اینده رشد نخواهند داشت زیرا به بلوغ رسیده اند( این مورد در مورد شرکت های PSP  هم صدق میکند) درنتیجه سرمایه گذاری روی این صنایع به هیچ وجه پیشنهاد نمیشود.

باید اشاره کنیم که افزایش نرخ برق هیچ تاثیری روی مبلغ فروش نیروگاه ها نخواهد گذاشت ( مانند افزایش قیمت بنزین برای پالایشی ها) و احتمالا تنها باعث افزایش وجه نقد این شرکت ها شود این شرکتهای با یک فرمول خاصی برق را به فروش میرسانند در کل صنعت برق وضعیت خوبی ندارد.

این فرمول باعث افزایش سود پتروشیمی فجر خواهد شد و احتمالا در سال ۹۸ سود هر شرکت به حداقل ۲۰۰ تا ۲۲۰ تومان برسد که رشد ۳ برابری در سود این شرکت میباشد ولی با توجه به اینکه مبین از قبل نرخ های خود را دلاری کرده بود تاثیر خاصی برای مبین ندارد واحتمالا ۲۱۰ تومان سود شرکت باشد.

۴۰ درصد طلا و مابقی به ترتیب در صنعت فولادی ،پالایشی ،معدنی و پتروشیمی سرمایه گذاری خواهیم کرد. هر چند در مورد طلا باید اشاره کرد در صورت امنیتی شدن فضا در سال اینده طلای فیزیکی به شدت به صندوق طلای لوتوس ارجحیت دارد.

سهم های کاوه ، فملی ، غدیر ، شپدیس در قیمت های فعلی ( ریسک بالایی ندارد) ، شسپا و در صورت افزایش سرمایه از محل تجدید ایران خودرو هم مناسب میباشد ( اگرچه به صنعت خودرو اعتقادی نداریم)

منبع : دیلی تحلیل